top of page
Het Museum
van verkeersborden
en openbare verlichting
Welkom in de wereld van miniaturen van het MuSé.
De verkeersborden die we vandaag kennen, zijn het resultaat van tientallen jaren onderzoek en innovatie. Verkeerslichten bijvoorbeeld zijn aanzienlijk geëvolueerd, niet alleen dankzij de beschikbare technologieën, maar ook in het belang van de veiligheid van weggebruikers.
Het onderzoek van het MuSé is permanent en de ontdekkingen die worden gedaan zijn boeiend en verrassend.
Het is zeker dat al dit materiaal niet meer bestaat... Het MuSé presenteert u een reeks miniaturen die de borden van weleer getrouw weergeven. Deze collectie is uniek en groeit naarmate het historisch onderzoek nieuwe ontdekkingen oplevert.
Verkeerslicht van Westinghouse. Volgens de archieven stond dit type verkeerslicht in 1979 op de Place Tivoli (Luik) en in 1970 op de Place Saint Lambert, maar ook op het kruispunt van de Bouxhe de Beaufays in de jaren 60 (ze werden later vervangen door ATEA-lantaarns). Het stond ook op de brug van Wandre, maar verdween daar in 1989 tijdens de werkzaamheden aan het nieuwe tuibruggenwerk. Dit verkeerslicht is volledig van metaal, inclusief de contrastplaat. De lampen zijn gloeilampen met een vermogen van 60 watt.
Dit miniatuurmodel is ongeveer 30 cm hoog en volledig functioneel. Het dateert van december 2019.
Lichtsignaal ATEA (Ateliers de Téléphonie et Electricité Anversoise, 1919-2003). Deze signalen overspoelden het Belgische wegennet vanaf de jaren 70 (laatste vervangingen gepland in 2025). Het miniatuurmodel dat in het MuSé wordt tentoongesteld, is een reproductie van het signaal dat op het kruispunt van de Rue des Grands Prés en de Rue de la Station in Chênée (provincie Luik) stond. Het bestaat uit een driekleurige lantaarn (ook wel “lichtbak” genoemd), een tweekleurige lantaarn voor voetgangers en een enkel “linksaf”-signaal. Zoals alle verkeerslichten uit die tijd zijn ze uitgerust met gloeilampen met een vermogen van 60 watt. De lantaarns zijn van metaal, de zonnekappen zijn van PVC (hoewel de eerste ook van metaal waren) en de contrastplaten zijn van polyester.
Dit miniatuurmodel is ongeveer 30 cm hoog, werkt en dateert van februari 2020.
Mooie set verkeerslichten: Westinghouse voor het rechter verkeerslicht, bestemd voor voetgangers; waarschijnlijk ook voor het driekleurige verkeerslicht links (niet met zekerheid). Veelgebruikt materiaal in de straten van Luik in de jaren 50-60 (soms tot 1980). Het vermogen van de gloeilampen voor het driekleurige verkeerslicht was 60 watt, voor het voetgangersverkeerslicht 15 watt. Ze waren volledig van metaal. Hoewel deze verkeerslichten volledig uit onze straten zijn verdwenen, hebben we er in augustus 2024 nog enkele gevonden in Vlaanderen, die perfect functioneerden.
Dit miniatuurmodel, dat ook functioneel is, is ongeveer 30 cm hoog en werd vervaardigd in december 2019.
Verrassende en totaal onbekende verkeerslichten van MuSé vóór de ontdekking van de foto's (kruispunt van de Rue de l'Université en de Rue de la Régence; kruispunt Blonden - Luik). Deze verkeerslichten zijn een mysterie omdat we de fabrikant niet kennen. We weten echter wel dat we ons in 1960-1961 bevinden. Het is aannemelijk dat het tweekleurige verkeerslicht voor auto's was uitgerust met gloeilampen van 60 watt. Over het voetgangersverkeerslicht hebben we geen informatie: 15 watt?
Dit miniatuur dateert van juli 2020 en is ongeveer 25 cm hoog.
We bevinden ons in Luik, in de Rue d'Harschamp, midden in de stad, en er is een spoorwegovergang die door dit sein wordt bewaakt. De foto is genomen in augustus 1964 en u ziet het oude Andreaskruis op de paal. We hebben geen informatie over de fabrikant van dit sein, maar waarschijnlijk hadden de gloeilampen uit die tijd een vermogen van 60 watt. De onderste lamp, het zogenaamde “maanlicht”, was wit; de twee bovenste lampen waren rood en knipperden afwisselend wanneer een trein de spoorwegovergang naderde.
Dit schaalmodel is ongeveer 30 cm hoog, werkt en is gebouwd in juli 2020.
Twee tweekleurige verkeerslichten waren van de jaren 1930 tot 1980 aanwezig op de Belgische wegen in Luik, waar ze geleidelijk werden vervangen door driekleurige verkeerslichten (de verkeersregels van 1961 bevatten de regels voor tweekleurige en driekleurige systemen). Er was het zwart-witte verkeerslicht, waarvan we sporen terugvinden in Seraing in 1956. Het is aannemelijk dat deze signalen ATEA-signalen waren, dat de gloeilampen een vermogen van 60 watt hadden. De mast was al rood en wit.
Het miniatuurmodel van het MuSé is ongeveer 25 cm hoog, functioneel en werd gebouwd in 2019-2020.
In 1957 doet het driekleurensysteem in Brussel langzaam zijn intrede op het wegennet. Dit massieve driekleurensignaal, waarvan we de fabrikant niet kennen, neemt zijn plaats in naast het tweekleurensysteem dat op het punt staat te verdwijnen. Let op de aandacht voor voetgangers met de komst van twee kleine signalen halverwege de mast. Waarschijnlijk hadden de gloeilampen die voor dit nieuwe verkeerslicht werden gebruikt hetzelfde vermogen als die voor de tweekleurige verkeerslichten, namelijk 60 watt. Voor het voetgangersverkeerslicht was het vermogen misschien 15 watt. De contrastplaat, waarschijnlijk van metaal, was in die tijd ook een noviteit.
Dit miniatuurverkeerslicht is ongeveer 30 cm hoog en werd in 2022 vervaardigd.
We bevinden ons in de jaren 50, in de Rue de la Régence in Luik. We zien hier een signaal dat wordt verlicht door een apparaat bovenop de paal. Waarschijnlijk kwam het licht van een gloeilamp, waarvan we het vermogen niet kennen (60 watt, zoals bij tweekleurige en driekleurige signalen?). Er waren al halfronde borden met achtergrondverlichting in de straten van Luik.
Dit miniatuurmodel is ongeveer 25 cm hoog en werd gebouwd in 2020.
Sinds het begin van de jaren 70 heeft België een uitgebreid netwerk van verkeerslichten aangelegd, met tienduizenden verkeerslichten langs onze wegen. Rond 2000 begon de grootschalige ontmanteling ervan. Dit verkeerslicht werd teruggevonden in Ougrée, op een weinig gebruikte weg. Deze borden zijn in 1980 vervaardigd door het Belgische bedrijf Callier. We weten niet hoe krachtig de fluorescentielampen zijn waarmee ze zijn uitgerust. Gezien de voet, het beschermde luik en het algemene uiterlijk is de paal waarschijnlijk ouder.
Dit miniatuurmodel is 40 cm hoog en is gebouwd in 2020.
De Belisha-paal, typisch Engels materiaal. Dit verkeersbord stond tot eind jaren 70 op onze wegen. Het was te vinden in Brussel, Anderlecht, Dison, Verviers, Waterloo, Luik, ... en bestond uit een knipperende geel-oranje bol die bedoeld was om zebrapaden te beveiligen. De onderstaande foto is genomen in Luik, Boulevard de la Sauvenière, in augustus 1964. De lamp van dit verkeerslicht was een gloeilamp met een vermogen van 60 watt. De fabrikant bood een knipperend systeem aan aan de voet en noemde het zeer resistent.
Dit miniatuurmodel is 30 cm hoog en werd vervaardigd in 2020.
Weggebruikers herinneren zich deze bolvormige lichtsignalen waarschijnlijk niet meer. Sinds het begin van de jaren 70 zijn er allerlei soorten lichtsignalen op onze wegen verschenen. De mogelijkheden van polyester en fluorescentielampen hebben geleid tot de opkomst van signalen in alle denkbare vormen en maten. Toch bestond er al vóór de Tweede Wereldoorlog lichtgevend verkeerssignaal (de foto dateert uit 1941). Uit ons onderzoek blijkt dat het uitsluitend om ronde signalen ging, met een halfronde behuizing. De stroomvoorziening moest aan de achterkant gebeuren (waarschijnlijk een gloeidraadlamp, vermogen onbekend). We hebben ze ook gevonden op onder andere de Place Saint Lambert, de Avenue Blonden en de Rue Louis Fraigneux. Het hier aangeboden miniatuurmodel heeft een rood-witte mast. We zijn niet zeker van deze kleuren, omdat een foto een blauw-witte mast voor een signaal laat zien (Place Saint Lambert). Deze miniatuur is ongeveer 25 cm hoog en is gemaakt in 2020.
Iedereen denkt dat de huidige dynamische verkeersborden het resultaat zijn van moderne techniek. Toch bestond het idee van variabele verkeersborden al in 1956 in Brussel. Op dit bord stonden drie mogelijkheden voor de toegestane maximumsnelheid aangegeven naast de pijlen. Wanneer de gebruiker zich aan de aangegeven snelheid hield, was hij zeker van een groen licht bij de verkeerslichten van het volgende kruispunt. Als hij te snel reed, kreeg hij bij datzelfde kruispunt een rood licht. Waarschijnlijk was dit verkeerslicht uitgerust met gloeilampen met een vermogen van 60 watt.
Het schaalmodel is 30 cm hoog en werd vervaardigd in 2021.
De snelweg E40, die vanaf de Noordzee via Brussel en Luik naar Duitsland loopt, sluit in Battice aan op een andere snelweg die onder andere naar Verviers gaat. Deze snelweg, vroeger E5 genoemd, werd aangelegd in 1970 en was voorzien van grote verkeerslichten. Deze borden, die geen routenummers hadden, werden verlicht door fluorescentielampen.
Het miniatuurmodel dat wij u aanbieden is 48 cm hoog en werd gebouwd in 2022.
In 1933 verschijnen op sommige plaatsen op het Belgische wegennet driekleurige verkeerslichten, zoals in Brussel, op het kruispunt van de Berckmansstraat en de Charleroisesteenweg. De paal is zwart-wit, de lantaarn tweekleurig, en het is zeer waarschijnlijk dat dit verkeerslicht was uitgerust met gloeilampen van 60 watt. Als we de behuizing van de lantaarn wat beter bekijken, kunnen we concluderen dat het om ATEA-signalen (Antwerpen) gaat.
Dit schaalmodel is 30 cm hoog en werd vervaardigd in 2025.
Brussel, 1937: het verkeer werd geregeld door tweekleurige signalen die waarschijnlijk handmatig werden bediend. Buiten de actieve fasen van deze signalen denken we dat de geeloranje bol (Belisha-bakens) moest knipperen om de aandacht van de weggebruikers op dit kruispunt te trekken. De Belisha-bakens waren uitgerust met een gloeilamp van 60 watt. Op basis van onze observaties op de foto waren de twee tweekleurige verkeerslichten hoogstwaarschijnlijk van het merk ATEA.
Wijk Droixhe in Luik, we schrijven het jaar 1964. In die tijd was het beleid van Openbare Werken erop gericht om snelwegen naar de steden te brengen. Dat is het doel van deze werkzaamheden, die momenteel toegang geven tot de snelweg A25/E25 richting de Nederlandse grens. Een deel van deze weg werd in 2024 omgevormd tot een stedelijke boulevard, waarmee het oude idee van stedelijke snelwegen werd verworpen.
bottom of page